Backup voor windstille dagen

De Nederlandse energiemaatschappijen Essent en Nuon èn het Duitse EON Wasserkraft willen in Limburg een ondergrondse energieopslag aanleggen. De bedrijven hebben dat in een brief aan de ministers van VROM en Economische Zaken laten weten. Van Royal Haskoning komen de knappe koppen die de plannen hebben uitgewerkt.

De energiereuzen zijn van plan om in het zuiden van Limburg een bovengronds meer te verbinden met een ondergronds bassin. Met een pompaccumulatiecentrale (Opac) wordt, aangedreven door windenergie, water uit grote diepte omhoog gepompt. De wind die dit mogelijk maakt, wordt natuurlijk gratis toegeleverd. Zodra het weer windstil is, laten ze dat water weer van het meer naar beneden stromen, langs een generator. Zo wekt het elektriciteit op. En behoorlijk wat werk, dat zeer welkom is in dit deel van Nederland.

Schommelingen
Dit systeem moet de klappen opvangen die het elektriciteitsnet krijgt van windturbines, die afhankelijk van de wind ineens veel of weinig energie leveren. Of helemaal niets, zodra de wind wegvalt. Voor de energiezekerheid is dat laatste een beroerde situatie. Vandaar dat er op dit moment volop gespeurd wordt naar manieren van tijdelijke opslag van energie.

Volgens de plannen kan dit systeem 1400 megawatt stroom opwekken, voldoende voor 1,5 miljoen huishoudens. De hele installatie kost ongeveer 1,6 miljard euro. Door deze slimme aanpak sparen de betrokken bedrijven gelukkig wel een extra elektriciteitscentrale uit die anders nodig was om ook op windstille dagen de energiezekerheid te garanderen.

BritNed in Noordzee

Nog deze zomer beginnen het Nederlandse TenneT en het Britse National Grid met de aanleg van een 260 kilometer lange elektriciteitsverbinding in de Noordzee, tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

De verbinding krijgt de naam BritNed mee en heeft een capaciteit van 1.000 MW. De oplevering, gepland in 2010, verhoogt de energiezekerheid in beide landen. Bovendien maakt het de handel in energie tussen beide landen gemakkelijker.

Omzetderving voor horeca

Als de stroom uitvalt in restaurant, café of hotel, heeft dat vrijwel direct gevolgen voor de omzet. Dat is voor Koninklijke Horeca Nederland reden genoeg om eindelijk eens in kaart te brengen hoe groot die schade werkelijk is. Nog een paar stappen te gaan op weg naar energiezekerheid, dat uiteindelijk geld waard blijkt voor horeca-ondernemers.
Ben je horeca-ondernemer? Help mee en laat weten hoe jij de schade inschat bij stroomuitval.

Hilversum op zwart

Graafwerkzaamheden in Hilversum op het Mediapark. Even de verkeerde kabel te pakken, klein beetje vuurwerk. Licht uit, computer uit. Door één vergissing was de zender RTL uitgeschakeld. Geen RTL Nieuws uitzending om 16:00 uur. Zelfs enkele websites van omroepen lagen er uit. Een kabel, grote gevolgen.

De digitalisering bij de zenders heeft flink toegeslagen de laatste jaren op het Mediapark. En daarbij heeft men onvoldoende nagedacht over de energiezekerheid en de afhankelijkheid ervan. De komende weken wordt er nu ineens wel nagedacht over oplossingen om dit soort storingen in de toekomst te voorkomen.

Besef je zelf eigenlijk al hoe afhankelijk je bent van de energievoorziening? Ik wil er graag eens met je over praten. En laten zien wat je kan doen om energiezeker te worden.

350 man over energiezekerheid

Afgelopen donderdag kwamen ze voor het eerst in Brussel bijeen: het Europese Netwerk van Energiecorrespondenten, in het Engels afgekort tot NESCO. Dit is een bijeenkomst van ongeveer 350 Europese ambtenaren die zich druk maken over energiezekerheid.

De bedoeling is om via een besloten internetcircuit al deze mensen informatie te laten aandragen over technische en geopolitieke aspecten van de energievoorziening van de Europese Unie.

Europa hoopt hiermee tijdiger problemen met de energievoorziening te signaleren, zodat ze effectiever kan ingrijpen. Dat werkt natuurlijk alleen als alle landen gezamenlijk de rug recht houden in tijden van crisis. Of deze 350 man dáár verandering in kunnen brengen, is onzeker.

Top over energiezekerheid in Parijs

Op 14 mei a.s. wordt het Ministeriële Governing Board van het International Energy Agency (IEA) in Parijs gehouden. Namens Nederland zal minister Minister Maria van der Hoeven van Economische Zaken deelnemen. Naast Nederland zijn nog 25 andere landen vertegenwoordigd.

Het IEA is dé organisatie van geïndustrialiseerde energieconsumerende landen. De Ministeriële Governing Board, die eens per twee jaar bijeenkomt, is de belangrijkste politieke bijeenkomst van energieverbruikende landen. Hier wordt de actuele situatie ten aanzien van de energievoorziening tussen ministers besproken en krijgt het IEA aanwijzingen ten aanzien van de te voeren strategie.

Tijdens de bijeenkomst op 14 en 15 mei staat de veilige energievoorziening centraal. Daarbij gaat het om leveringszekerheid op korte termijn in relatie tot geopolitieke risico’s in het Midden-Oosten en Latijns Amerika. Dit zowel voor olie als gas. Ook de verbetering van de energieleveringszekerheid op de lange termijn wordt besproken. Met thema's als: wat te doen aan energiebesparing en diversificatie van energiebronnen? Speciale gast is de Russische minister van Industrie en Energie, Viktor Khristenko.

Golfslagstroom

Ga bij mooi weer een dagje naar het strand en besef hoeveel energie er zit in de golfslag van de zee. Stel je dan eens voor hoe dat is bij ruw weer. Als we die energie nu eens te pakken kregen?

Op verschillende plaatsen ter wereld wordt hieraan gewerkt. Er zijn plannen om een 20 Megawatt centrale te bouwen voor de kust van Zuid-Afrika, die stroom gaat opwekken door golfslag. Ook dichter bij huis wordt hiermee geëxperimenteerd. In Wales is al in kaart gebracht wat de milieueffecten zijn van zo'n centrale. En voor de kust van Cornwall, in het Britse zuidwesten, gaan ze een 15 kilometer lange hoogspanningsleiding in zee leggen, naar een punt waar innovatieve bedrijven hun golfkracht-centrales en getijden-generators kunnen bouwen.

Tijdelijke opslag
Flinke investeringen in installaties, maar de brandstof voor die centrales is gratis, behoorlijk duurzaam en redelijk voorspelbaar in capaciteit. Op papier zien de plannen er prima uit. Nu moet de praktijk duidelijk maken of het ook echt een zinvolle bijdrage is in de energievoorziening.

Volgens de plannen gaan dergelijke centrales flinke pieken en dalen laten zien in de productie. Dat heeft invloed op de betrouwbare energievoorziening. De oplossing? Tijdelijke opslag van de opgewekte energie. De Engelse stem hiervoor is Energy Storing, dat voor Nederlanders een komische dubbele bodem heeft. Hoe slaan we die energie tijdelijk op? Daarover verschillen de visies. Het kan in gigantische batterijen, door het om te zetten in waterstof of door water naar hoger gelegen reservoirs te pompen. Zodat het weer stroom oplevert zodra de sluizen open gaan.

Noordelijk netwerk vol

De Duitse energieproducent RWE kan geen elektriciteitscentrale in de Eemshaven gaan bouwen omdat de hoogspanningskabel in het industrieterrein vol zit. Dat meldt havenschap Groningen Seaports zojuist.

Hiermee loopt de haven een enorme investering en werkgelegenheid mis. Volgens staatsstroombedrijf TenneT is er de komende tien jaar geen capaciteit voorhanden om nieuwe energiecentrales in het Eemshavengebied aan te leggen. De oorzaak van de overvolle hoogspanningskabels is de komst van een kolencentrale van NUON, die alle beschikbare capaciteit van het noordelijke netwerk opslokt.

Gevolg hiervan? Ook bouwers van windmolens en biomassa-centrales kunnen hun plannen voor het noorden voorlopig in de ijskast zetten.

Zijn nieuwe centrales de oplossing?

Om de stijgende vraag naar energie bij te kunnen benen, zijn energiebedrijven nogal wat van plan. De komende jaren willen ze flink wat centrales bijbouwen. Geen kernenergiecentrales, want daar is de Nederlandse regering nog even geen voorstander van. Dus worden het kolengestookte. En juist die elektriciteitscentrales behoren tot de grootste uitstoters van CO2.

Als alle plannen worden uitgevoerd, neemt het aantal grote centrales in Nederland met een kwart toe. Zeker vier nieuwe centrales zullen op kolen gaan draaien, wat extra veel CO2 oplevert, vergeleken met gas. „Eén kolencentrale stoot net zo veel CO2 uit als twee miljoen auto’s. Als je twee kolencentrales neerzet is je hele klimaatbeleid weg”, zegt Wit van de Stichting Natuur en Milieu.

De energiebedrijven denken dit probleem met nieuwe technologie te omzeilen. De bedoeling is om de CO2 ondergronds op te slaan. Deze technologie wordt ook gebruikt bij de nieuw te bouwen kolencentrale van Nuon in de Eemshaven. Critici stellen dat die technologie zich nog niet bewezen heeft. Volgens adviesbureau McKinsey is de methode ook relatief duur.